Peygamberimizin Medine Dönemi kısaca nedir? Kaç yıl devam etmiştir? Bu zaman diliminde yaşanan önemli gelişmeler nelerdir? bilinmesi gereken her şeyi bu yazımızda derledik.
Peygamberimizin Medine Dönemi dediğimiz zaman O’nun 622 tarihinde Mekke’den Medine’ye hicreti ile başlayan ve 10 sene devam eden bir dönemi kapsamaktadır. Yani bu dönem İslam’ın yayılması ve yapılan savaşlar ön plana çıkmaktadır.
Peygamberimizin Medine Dönemi
Peygamber Efendimiz (sav) Medine’ye hicret ettiği zaman onu herkes kendi evinde ağırlamak istemiş lakin Peygamberimiz (sav) hak geçmemesi için devesi nerede durursa orada konaklayacağını söylemiştir.
Deve boş bir arazide durmuş Peygamberimiz (sav) o arazinin 2 yetime ait olduğunu öğrenince, burayı satın almış ve bir mescit inşası başlatmıştır. Zira Medine’de namaz kılmak için mescit yoktu.
Peygamberimiz (sav) bu mescidin inşasında bizzat kendisi de çalışmış ve Mescidin inşası tamamlanınca kendisine ayrılan bölüme taşınmıştır.
Mescidi Nebi olarak bilinen bu mescit kimsesizlerin ve yolcuların kalabilecekleri ve ilim tahsili için Suffa adında odalar yapıldı. Hem toplantıların yapıldığı ve Müslümanların bir araya geldiği bölümler de eklendi.
Medine’de birlik olmaması, Yahudilerin arasında da çekişmeler olması nedeniyle bu fırsat değerlendirilmiş ve Medine Şehir (site) Devleti’nin kurulmuştur. Onun başına Allah Resulünün (sav) geçmesi. Bundan evvel Hz. Muhammed (s.a.v.) Mekke’de yalnızca bir peygamber iken şimdi ise hem peygamber hem de bir devlet başkanı olmuştur.
İlk Savaş Bedir Savaşı
Peygamberimizin Medine Dönemi içinde il savaş 624 tarihinde olmuştur. İslam’ın hızla yayılması, Müslümanların güç kazanması ve ticari endişeler taşıyan Mekkeli müşrikler ile Bedir Savaşı yapılmıştır. Bu savaştan Müslümanlar şanlı bir zafer ile dönmüşlerdir.
Bedir Savaşı Müslümanların ilk kazandığı zafer olup bu zaferle Müslümanlar, Arap Yarımadasında kendilerini kanıtlamışlardır. Sonrasında Beni Kaynuka Yahudileri üzerine gidilmiş ve Medine’den çıkarılmıştır.
Aynı yıl Ramazan orucu farz kılındın ve ilk bayram namazı kılındı. Zekat farz oldu. Allah Resulünün (sav) kızı Hz. Rukiyye vefat etti. Hz. Ali efendimiz ile Hz. Fatıma evlendi. Hem İlk kurban bayram namazı da kılınmıştır.
Mekkeli müşrikler Bedir Savaşı’nın öcünü almak için Ebu Süfyan komutasında 3000 kişilik tam tekmil bir ordu ile harekete geçtiler. Hz. Muhammed (sav) Medine’de kalarak savunma savaşı teklif etmiş lakin istişarede taarruz savaşında ısrar etmeleri üzerine bu savaşta karar verilmiştir.
Peygamberimizin Medine Dönemi ikinci savaşı olan bu savaş Uhud mevkiinde yapılmış, bu savaşın başında Müslümanlar galip gelirken okçuların savaşın kazanıldığını düşünerek mevkilerini terk etmesi sonucu Müslümanlar bu savaşı kaybetti. Başta Hz. Hamza olmak üzere 70 şehit verilmiştir.
Ramazan ayında Hz. Hasan şaban ayında ise Hz. Hüseyin doğmuştur. Hz. Ömer’in kızı Hz. Hafsa Peygamberimizin hayat arkadaşı olarak onun ile evlenmiştir.
626 tarihinde Dumetü’l Cendel Gazvesi yapılmış ve Suriye’de toplanan eşkıyalar dağıtılmıştır.
Hendek Savaşı
Peygamberimizin Medine Dönemi üçüncü savaşı 627 tarihinde Hendek Savaşı yapılmıştır. Müşriklerin saldırısını kolayca önlemek için Efendimiz ’in Medine etrafında hendekler kazdırması sebebiyle bu savaşa Hendek savaşı adı verilmiş. Aynı zamanda bu savaşa Ahzab savaşı da denir. Savaş sonucunda müşrikler mağlup olarak geri çekilmek zorunda kalmışlardır.
628 tarihinde Rıdvan biatı yapıldı. Kabe ziyaret edilmek için yola çıkılmış ve Mekke’ye elçi olarak Hz. Osman gönderilmiştir. Hz. Osman’ın müşrikler tarafından şehit edildiği haberini alan Efendimiz (sav) sahabilerinden müşriklerle çarpışma konusunda biat aldı.
Rıdvan biatı haberini alan müşrikler, Hz. Osman’ı serbest bıraktılar. Müşrikler Müslümanların Kâbe’yi ziyaret etmemeleri konusunda karar alarak, Efendimize bir heyet gönderip anlaşma imzalamak istediler.
Hz. Peygamber (sav) görünüşte aleyhte gibi görünse de daha sonra lehine dönen anlaşma maddelerini kabul ederek müşriklerle Hudeybiye barışını imzalamıştır.
629 tarihinde Medine’den sürgün edilmiş olan Yahudiler Şam taraflarındaki Hayber’e yerleşerek buradan İslam’ın aleyhine faaliyetlere başlamışlardı.
Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) Yahudilerin üzerine yürümüş ve onları mağlup etmiştir. Hayber Savaşı aynı zamanda Müslümanların ilk taarruz savaşı olup Şam ticaret yolu güvenli hale getirilmiştir.
Hayber’in Fethedilmesi ve bu savaşta Hz. Ali destansı bir şekilde kahramanlıklar göstermiş ve Yahudilerin baş savaşçısı Merhab’ı bir hamlede yere serdiği bir savaş olmuştur.
Hayber savaşı sonrasında bir Yahudi kadının Hz. Muhammed (asv)’i zehirli keçi eti ile zehirleme girişimi olmuş ve Hz. Cebrail’in haber vermesi ile bu hareket boşa çıkmıştır.
Yine 629 tarihinde Peygamberimiz (asv)’in Hz. Safiyye ile evlenmiştir. Halid bin Velid ve Amr İbnü’l As’ın Müslüman olmuştur.
Aynı yıl Mute Harbi yapılması ile İslam sancaktarı olan Zeyd bin Hârise, Cafer-i Tayyar ve Abdullah bin Revaha’nın arka arkaya şehit olmuşlardır. Halid bin Velid’in harikulade askeri dehası ile 3000 kişi olan İslam ordusu, 100.000 kişilik Bizans ordusuna zor anlar yaşatmış ve ordu çok zayiat vermeden geri çekilmiştir.
Mekke’nin Fethi
Peygamberimizin Medine Dönemi en önemli fethi 630 tarihinde Müşriklerin Hudeybiye Antlaşması’nı bozması üzerine Hz. Peygamber (sav) müşrikler üzerine yürüyerek Mekke fethedilmiş ve Kabe’yi putlardan temizlemiştir. Mekke’de yaşadığı zamanlarda kendisine türlü eziyetler yapan kişileri de affetmiştir.
Müslümanların Mekke’yi fethinden sonra kalabalık bir kabile olan Hevazinliler üzerine yürüdü ve Huneyn mevkiinde Huneyn savaşı yapıldı.
Düşmanın hızlı saldırısı karşısında Müslümanlar bir ara dağılacak gibi oldularsa da Hz. Peygamber (sav) ‘in çabalarıyla yeniden toparlanarak savaşı kazandılar.
Hevazin kabilesinin fertlerini Taif’e sığınması üzerine Taif kuşatılmış fakat ele geçirilememiş lakin bir süre sonra Hevazinliler Hz. Peygamberin (sav) yanına gelerek Müslüman olmuşlardır.
Peygamberimizin Medine Dönemi içinde Hz. Peygamber’in (sav) katıldığı son sefer Tebük seferidir. Hz. Peygamber (sav) Bizans ordusunun Medine’ye saldırma hazırlığında olduğunu haber alınca bir ordu hazırlamış ve Tebük seferine çıkmıştır.
Lakin Bizans ordusu her ne kadar savaş hazırlıkları yapsa da savaşa cesaret edemedikleri için geri döndüler ve İslam ordusu karşısına çıkamadılar.
Münafıkların Tebük Seferi’ne katılmaktan kaçınmaları ve toplandıkları fesat yuvası haline gelen Mescid-i Dırar’ın yıkılmıştır. Akabinde Taif’in muhasarası yapıldı ve putlar Ebu Süfyan ve Mugîre’nin eliyle yıkılmıştır.
Kasîde-i Bürde şairi Kâ’b bin Züheyr’in Peygamberimiz (asv)’in huzuruna gelmesi ve “Bânet Suâdü” diye başlayan meşhur kasidesini okuması ile “Peygamber etrafı aydınlatan bir meşaledir, her fenalığı kökünden kazıyan Allah’ın kılıçlarından biridir” beytini okuyunca Efendimiz (asv) çok memnun olmuş ve ona Hırka-i Şerif’ini hediye etmiştir.
Aynı yıl Hz. Peygamberin kızı Hz. Zeynep’in vefat etmiş ve Eşi Mâriye’den oğlu İbrahim doğmuştur.
Veda
632 yılında Veda haccı olmuştur. Hz. Peygamber (sav) in yapmış olduğu son hac olup 100 bin kişiye bir hutbe vermiştir. Bu hutbenin konusu insan hakları, faiz ve kan davasının yasaklanması olmuştur.
Veda haccı sonrası Efendimiz rahatsızlandı, arkasından 8 Haziran’da vefat etmiş ve Peygamberimizin Medine Dönemi sona ermiştir. Selamımız, duamız ve salavatımız O’nadır (sav) Rabbim bizi şefaatinden ayırmasın. (Amin)